കാല്ലക്ഷം ലേഖനങ്ങള് തികഞ്ഞു എന്നത് മാത്രമല്ല മലയാളം വിക്കിപീഡിയ സംബന്ധിച്ച് ഇപ്പോഴത്തെ പ്രത്യേകത. വിക്കിപീഡിയയെന്ന ആഗോളസംരംഭത്തിന്റെ ചുവടുപിടിച്ച് അതിന്റെ മലയാളം പതിപ്പിന് തുടക്കംകുറിച്ചിട്ട് ഈ ഡിസംബറില് പത്തുവര്ഷം തികയുന്നു എന്നതും ശ്രദ്ധേയമാണ്. മലയാളികള് മലയാളം ഉപേക്ഷിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്ന ഒരു കാലത്താണ്, ബാലാരിഷ്ടതകളുടെ കഠിനദിനങ്ങള് താണ്ടി, മലയാളം വിക്കിപീഡിയ വളര്ച്ചയുടെ പാതയിലൂടെ പത്തുവര്ഷം പിന്നിടുന്നത്............
കേരള പ്രസ്സ് അക്കാദമി പ്രസിദ്ധീകരണമായ 'മീഡിയ'യുടെ 2012 സപ്തംബര് ലക്കത്തില് പ്രസിദ്ധീകരിച്ചത്
കേരളത്തില് ചാലക്കുടി പുഴയില് മാത്രം കാണപ്പെടുന്ന
'നെടും കല്നക്കി'യെന്ന ശുദ്ധജല മത്സ്യത്തിന് ഡിജിറ്റല്ലോകത്ത് എന്താണ് പ്രസക്തി. അലങ്കാരമത്സ്യമെന്ന നിലയ്ക്ക് അന്താരാഷ്ട്ര വിപണിയിലേക്ക് കയറ്റി അയയ്ക്കപ്പെടുന്ന ഈ മത്സ്യം കടുത്ത വംശനാശ ഭീഷണിയിലാണ് എന്നകാര്യം അതിന് ഡിജിറ്റല്ലോകത്ത് എന്തെങ്കിലും പ്രത്യേകത നല്കുന്നില്ല. കാരണം, ലോകത്ത് നൂറുകണക്കിന് ജീവിവര്ഗങ്ങള് ഇത്തരത്തില് ഭീഷണി നേരിടുന്നുണ്ട്.
'ട്രാവന്കോറിയ ഇലോന്ഗേറ്റ' (Travancoria elongata) എന്ന് ശാസ്ത്രനാമമുള്ള ഈ മത്സ്യത്തെക്കുറിച്ചൊരു
ചെറുലേഖനം,
Irvin_calicut എന്ന യൂസര് 2012 ജൂലായ് 23 ന് എഴുതിയതോടെ, മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലെ ലേഖനങ്ങളുടെ എണ്ണം 25000 തികഞ്ഞു. അങ്ങനെയാണ് മലയാളം വിക്കിപീഡിയയുടെ ചരിത്രത്തിലും അതുവഴി ഡിജിറ്റല്ലോകത്തും നെടും കല്നക്കിയെന്ന മത്സ്യം സ്ഥാനംനേടുന്നത്!
മലയാളം വിക്കിപീഡിയ. 25000 ലേഖനങ്ങള്. മലയാളത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ ഡേറ്റാബേസുകളിലൊന്ന്. മലയാളഭാഷയുടെ ഭാവി നിശ്ചയിക്കുന്ന ഡിജിറ്റല് രേഖപ്പെടുത്തല്. ഡിജിറ്റല്ലോകത്തും മലയാളം അതിന്റെ അടയാളം പതിപ്പിക്കണം എന്നാഗ്രഹിക്കുന്നവരെ ആഹ്ലാദിപ്പിക്കുന്ന മുന്നേറ്റം.
കാല്ലക്ഷം ലേഖനങ്ങള് തികഞ്ഞു എന്നത് മാത്രമല്ല മലയാളം വിക്കിപീഡിയ സംബന്ധിച്ച് ഇപ്പോഴത്തെ പ്രത്യേകത. വിക്കിപീഡിയയെന്ന ആഗോളസംരംഭത്തിന്റെ ചുവടുപിടിച്ച് അതിന്റെ മലയാളം പതിപ്പിന് തുടക്കംകുറിച്ചിട്ട് ഈ ഡിസംബറില് പത്തുവര്ഷം തികയുന്നു എന്നതും ശ്രദ്ധേയമാണ്. മലയാളികള് മലയാളം ഉപേക്ഷിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്ന ഒരു കാലത്താണ്, ബാലാരിഷ്ടതകളുടെ കഠിനദിനങ്ങള് താണ്ടി, മലയാളം വിക്കിപീഡിയ വളര്ച്ചയുടെ പാതയിലൂടെ പത്തുവര്ഷം പിന്നിടുന്നത്.
മലയാളത്തെ ഉപജീവിച്ച് കഴിയുന്ന കേരളത്തിലെ മാധ്യമങ്ങളുടെയോ അക്കാദമിക് വിദഗ്ധരുടെയോ ബുദ്ധിജീവികളുടയോ ഒന്നും കാര്യമായ പങ്കില്ലാതെയാണ് - ഒരു പരിധിവരെ അവഗണ ഏറ്റുവാങ്ങിയാണ് - ഡിജിറ്റല് മലയാളം ഈ നാഴികക്കല്ല് പിന്നിടുന്നത്.
സ്വന്തംഭാഷയില് വിജ്ഞാനവിനിമയം സാധ്യമാകണമെന്നാഗ്രഹിക്കുന്ന, എന്നാല് പ്രതിഫലമോ പ്രശസ്തിയോ ആഗ്രഹിക്കാത്ത, ഒരുകൂട്ടം സന്നദ്ധപ്രവര്ത്തകരോടാണ് നമ്മള് ഇതിന് കടപ്പെട്ടിരിക്കുന്നത്. 'വിക്കിപീഡിയര്' എന്നറിയപ്പെടുന്ന അവരില് മിക്കവരും സ്വന്തം പേരുപോലും പുറത്തറിയാന് ആഗ്രഹിക്കാത്തവരാണെന്നറിയുക.
അല്പ്പം ചരിത്രം
വിജ്ഞാനം സ്വതന്ത്രമായിരിക്കണം എന്നതാണ് വിക്കിപീഡിയയ്ക്ക് പിന്നിലുള്ള ദര്ശനം. ആ ദര്ശനത്തിന്റെ പിന്ബലം പറ്റി, ഇരുപത്തിയൊന്നാം നൂറ്റാണ്ടിലെ നവമാധ്യമ സാധ്യതയുടെ കരുത്തിലാണ് വിക്കിപീഡിയ വളര്ന്നത്.
വിക്കിപീഡിയയില് ആ വിജ്ഞാനകോശത്തിന് നല്കിയിരിക്കുന്ന നിര്വചനം ഇതാണ് : 'ലാഭേച്ഛയില്ലാതെ പ്രവര്ത്തിക്കുന്ന വിക്കിമീഡിയ ഫൗണ്ടേഷന്റെ പിന്തുണയുള്ള, സൗജന്യവും കൂട്ടായി എഡിറ്റുചെയ്യപ്പെടുന്നതുമായ ബഹുഭാഷാ ഇന്റര്നെറ്റ് വിജ്ഞാനകോശമാണ് വിക്കിപീഡിയ'.
ഓണ്ലൈനില് അനായാസം സഹകരിക്കാനും കൂട്ടായി ഉള്ളടക്കം സൃഷ്ടിക്കാനും വഴിയൊരുക്കുന്ന 'വിക്കി' സോഫ്ട്വേര് എന്ന ആശയത്തിന്റെയും, അതിന്റെ ചുവടുപിടിച്ച് രംഗത്തെത്തിയ വിക്കിപീഡിയ എന്ന ഓണ്ലൈന് വിജ്ഞാനകോശത്തിന്റെയും ഉത്ഭവചരിത്രം സുരക്ഷിതമായി ആരംഭിക്കാനുള്ള മാര്ഗം, റിച്ചാര്ഡ് സ്റ്റാള്മാന്റെ നേതൃത്വത്തില് 1980 കളുടെ പകുതിയില് ആരംഭിച്ച സ്വതന്ത്ര സോഫ്ട്വേര് പ്രസ്ഥാനത്തില് നിന്ന് തുടങ്ങുക എന്നതാണ്.
യു.എസിലെ അലബാമയില് ഹണ്ട്സ്വില്ലി സ്വദേശിയും സ്വതന്ത്ര സോഫ്ട്വേര് പ്രസ്ഥാനത്തില് ആകൃഷ്ടനുമായ സാമ്പത്തിക വിദഗ്ധന് ജിമ്മി ഡൊണാല് 'ജിമ്പോ' വെയ്ല്സ്, ജിമ്മി വെയ്ല്സുമായി ദാര്ശിക സമസ്യകളെപ്പറ്റി ഓണ്ലൈനില് തര്ക്കിക്കാനെത്തിയ വാഷിങ്ടണ് സ്വദേശിയായ ലാറി സേഞ്ചര്, പരസ്പരസഹകരണത്തിന്റെ ഹരം ഇന്റര്നെറ്റ് യുഗത്തിന് മുമ്പ് അമേച്വര് ഹാം റേഡിയോ പ്രക്ഷേപണം വഴി തലയ്ക്കുപിടിച്ച ഇന്ത്യാന സ്വദേശി വാര്ഡ് ഹണ്ണിങ്ഹാം-ഈ മൂന്നുപേരാണ് വിക്കിപീഡിയയുടെ ഉത്ഭവചരിത്രത്തിലെ മുഖ്യകഥാപാത്രങ്ങള്.
കഴിഞ്ഞ നൂറ്റാണ്ടിന്റെ അവസാനമുണ്ടായ ഡോട്ട്കോം പ്രളയത്തില് അമേരിക്കയില് പിറവിയെടുത്ത ഒട്ടേറെ ഐടി കമ്പനികളില് ഒന്നായിരുന്നു 'ബോമിസ്' (Bomis, Inc.). ടിം ഷെല് എന്ന സുഹൃത്തുമായി ചേര്ന്ന് ജിമ്മി വെയ്ല്സ് രൂപംനല്കിയതാണ് ബോമിസ്. ഓണ്ലൈനിലൂടെ അഡള്ട്ട് ചിത്രങ്ങള് വിറ്റിരുന്ന ബോമിസിന് 'ഓണ്ലൈന് പ്ലേബോയ്' എന്ന് ഇരട്ടപ്പേരുണ്ടായിരുന്നു.
ജിമ്മി വെയ്ല്സിന്റെ മനസില് മുമ്പേയുണ്ടായിരുന്ന ഓണ്ലൈന് വിജ്ഞാനകോശമെന്ന ആശയം യാഥാര്ഥ്യമാക്കാന് ബോമിസ് അവസരമൊരുക്കി. 1985 മാര്ച്ചില് റിച്ചാര്ഡ് സ്റ്റാള്മാന് ഓണ്ലൈനില് പ്രസിദ്ധീകരിച്ച ഐതിഹാസിക 'ഗ്നു മാനിഫെസ്റ്റോ' (GNU Manifesto)യില് ആകൃഷ്ടരായവരില് ഒരാള് ജിമ്മി വെയ്ല്സ് ആയിരുന്നു. അതിന്റെ ചുവടുപിടിച്ച് പുതിയ ഓണ്ലൈന് വിജ്ഞാനകോശത്തിന് 'ന്യൂപീഡിയ' (Nupedia) എന്ന് പേരിട്ടു.
അന്ന് ഓഹായോ സ്റ്റേറ്റ് യൂണിവേഴ്സിറ്റിയില് ഫിലോസൊഫിയില് ഡോക്ടറല് വിദ്യാര്ഥിയായിരുന്ന ലാറി സേഞ്ചറെ ന്യൂപീഡിയയുടെ ചീഫ് എഡിറ്ററായി ജിമ്മി വെയ്ല്സ് ക്ഷണിച്ചു. സൂക്ഷ്മതയോടെ പരിശോധിക്കപ്പെടുന്ന ഓണ്ലൈന് വിജ്ഞാനകോശം എന്ന നിലയ്ക്കാണ് 2000 മാര്ച്ച് 9 ന് ന്യൂപീഡിയ അവതരിപ്പിക്കപ്പെട്ടത്. വിവിധ വിഷയങ്ങളില് ലേഖനങ്ങളെഴുതാന് വിദഗ്ധരെയും ക്ഷണിച്ചു. പരസ്യങ്ങള് വഴി പണമുണ്ടാക്കാം എന്നായിരുന്നു പ്രതീക്ഷ.
ന്യൂപീഡിയയുടെ ഒരു പാര്ശ്വസംരംഭമായാണ് ലോകത്തെ ഏറ്റവും വലിയ സഹകരണപ്രസ്ഥാനമായ 'വിക്കിപീഡിയ' പിറവിയെടുത്തത്. വിദഗ്ധര് ഉള്ളടക്കം സംഭാവന ചെയ്യുന്നതിന് പകരം, ആര്ക്കും എഴുതുകയും തിരുത്തുകയും ചെയ്യാവുന്ന ഓണ്ലൈന് സംരംഭം എന്ന നിലയ്ക്കാണ് വിക്കിപീഡിയ വിഭാവനം ചെയ്യപ്പെട്ടത്. വിക്കിപീഡിയയില് നിന്ന് ന്യൂപീഡിയയ്ക്ക് ലേഖനങ്ങള് കിട്ടുമെന്ന് കരുതി.
വിക്കിപീഡിയ തുടങ്ങാന് 1995 ല് വാഡ് കണ്ണിങ്ഹാം രൂപപ്പെടുത്തിയ വിക്കി സോഫ്ട്വേര് തുണയായി.
തന്റെ പഴയ സുഹൃത്തുക്കളിലൊരാളായ ബെന് കോവിറ്റ്സില് നിന്നാണ് 2001 ജനവരി രണ്ടിന് 'വിക്കിവിക്കിവെബ്ബ്' എന്ന പ്രോഗ്രാമിനെക്കുറിച്ച് സേഞ്ചര് ആദ്യമായി കേള്ക്കുന്നത്. ആ ആശയം ജിമ്മി വെയ്ല്സിനും ആവേശമേകി. വെറും 13 ദിവസത്തിന് ശേഷം, ജനവരി 15 ന് വിക്കിപീഡിയ നിലവില് വന്നു (ന്യൂപീഡിയയുടെ പോഷകപദ്ധതി എന്ന നിലയ്ക്കാണ് വിക്കിപീഡിയ വന്നതെങ്കിലും, 2003 ല് ന്യൂപീഡിയ പൂട്ടി).
വിക്കിപീഡിയ യുഗം
U എന്ന ഇംഗ്ലീഷ് അക്ഷരത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ലേഖനത്തോടെയായിരുന്നു വിക്കിപീഡിയ യുഗത്തിന്റെ ആരംഭം.
ശരിക്കും കാലം കാത്തിരുന്ന പദ്ധതിയായിരുന്നു അത്. ആര്ക്കും വിവരം ചേര്ക്കാവുന്ന, ആര്ക്കും തിരുത്താവുന്ന, ആര്ക്കും സൗജന്യമായി ഉപയോഗിക്കാവുന്ന, ആരുടെയും സ്വന്തമല്ലാത്ത, എന്നാല് എല്ലാവര്ക്കും സ്വന്തമായ, സ്വതന്ത്ര ഓണ്ലൈന് വിജ്ഞാനകോശം. വിക്കിപീഡിയ വേഗം ശ്രദ്ധ നേടി.
ചീഫ് എഡിറ്റര് എന്ന നിലയ്ക്ക് സേഞ്ചര് മുന്നോട്ടുവെച്ച മാനദണ്ഡങ്ങളാണ് വിക്കിപീഡിയ നിഷ്പക്ഷമായി നിലനിര്ത്താനും, അതിന്റെ മുന്നോട്ടുള്ള വളര്ച്ചയ്ക്ക് കരുത്തേകാനും തുണയായത്. പക്ഷേ, സേഞ്ചര് അധികകാലം വിക്കിപീഡിയയുടെ ചുമതലയില് തുടര്ന്നില്ല. ബോമിസ് കമ്പനിയുടെ സാമ്പത്തിക തകര്ച്ച സേഞ്ചര് വിക്കിപീഡിയ വിടേണ്ട അവസ്ഥ സംജാതമാക്കി. മാത്രമല്ല, ജിമ്മി വെയ്ല്സും സേഞ്ചറും തമ്മിലുണ്ടായ അഭിപ്രായഭിന്നതകളും രൂക്ഷമായി. 2002 ഫിബ്രവരിയില് സേഞ്ചര് വിക്കിപീഡിയയുടെ ചീഫ് എഡിറ്റര് പദവിയൊഴിഞ്ഞു.
ഭരണപരമായ ഇത്തരം പ്രശ്നങ്ങളൊന്നും പക്ഷേ, വിക്കിപീഡിയയുടെ മിന്നല്വേഗത്തിലുള്ള വളര്ച്ചയ്ക്ക് തടസ്സമായില്ല. ഇംഗ്ലീഷ് ഭാഷയില് ആരംഭിച്ച വിക്കിപീഡിയ, 2001 അവസാനമാകുമ്പോഴേക്കും മറ്റ് 18 ഭാഷകളിലേക്ക് വ്യാപിച്ചു. 2004 അവസാനമാകുമ്പോഴേക്കും 161 ലോകഭാഷകളില് വിക്കിപീഡിയ എത്തി!
2012 ആഗസ്തിലെ കണക്ക് പ്രകാരം 285 ലോകഭാഷകളില് വിക്കിപീഡിയ പതിപ്പുകളുണ്ട്. ആകെ 220 ലക്ഷം ലേഖനങ്ങള്. അതില് 40 ലക്ഷത്തിലേറെ ലേഖനങ്ങള് ഇംഗ്ലീഷ് വിക്കിപീഡിയയിലാണ്. പതിവായി സംഭവനചെയ്യുന്ന ഒരുലക്ഷം സന്നദ്ധപ്രവര്ത്തകര് വിക്കിപീഡിയയ്ക്ക് പിന്നില് പ്രവര്ത്തിക്കുന്നു. അതില് പണ്ഡിതരും, സാധാരണക്കാരും, വിദ്യാര്ഥികളും, വീട്ടമ്മമാരും, പ്രൊഫഷണലുകളുമെല്ലാം ഉള്പ്പെടുന്നു.
ജനറല് റഫറന്സിന് ആളുകള് ആശ്രയിക്കുന്ന ഇന്റര്നെറ്റിലെ ഏറ്റവും വലിയ വിവരശേഖരമായി വിക്കിപീഡിയ പരിണമിച്ചിരിക്കുന്നു. 'അലക്സ'യുടെ കണക്കുപ്രകാരം ലോകത്ത് ഏറ്റവുമധികം പേര് സന്ദര്ശിക്കുന്ന ഇന്റര്നെറ്റ് സൈറ്റുകളില് ആറാംസ്ഥാനമാണ് വിക്കിപീഡിയയ്ക്ക്. 36.5 കോടി വായക്കാര് വിക്കിപീഡിയയ്ക്കുണ്ടെന്ന് അലക്സ വിലയിരുത്തുന്നു.
ഏറ്റവും വലിയ വിവരശേഖരം മാത്രമല്ല, പ്രമുഖ വാര്ത്താസ്രോതസ്സായും ഇപ്പോള് വിക്കിപീഡിയയെ പലരും കാണുന്നു. കാരണം അത്ര വേഗത്തിലാണ് അതില് വിവരങ്ങള് ചേര്ക്കപ്പെടുന്നത്. ഒരുപക്ഷേ, ട്വിറ്റര് പോലുള്ള സോഷ്യല്മീഡിയ സൈറ്റുകളില് വിവരങ്ങള് ചേര്ക്കപ്പെടുന്ന അതേ വേഗത്തില് വിക്കിപീഡിയയിലും പുതിയ സംഭവങ്ങള് പ്രത്യക്ഷപ്പെടുന്നു. പ്രിന്റ് രൂപത്തിലുള്ള ഒരു വിജ്ഞാനകോശത്തിന് ഒരിക്കലും സാധ്യമാകാത്ത സംഗതി.
ആര്ക്കും വിവരം ചേര്ക്കാവുന്ന, ആര്ക്കും തിരുത്താവുന്ന ഒരു ഓണ്ലൈന് സംരംഭത്തിന് എത്ര വിശ്വാസ്യതയുണ്ടാകും. പലരെയും ഈ ചോദ്യം അലട്ടാറുണ്ട്.
ലോകത്തെ ഏറ്റവും പ്രശസ്ത ശാസ്ത്രജേര്ണലായ 'നേച്ചര്' വര്ഷങ്ങള്ക്ക് മുമ്പ് ഈ ചോദ്യം പരിഗണനയ്ക്കെടുക്കുകയുണ്ടായി. പ്രൊഫഷണലായി പ്രസിദ്ധീകരിക്കുകയും അതാത് മേഖലയിലെ വിദഗ്ധന്മാര് മാത്രം എഴുതുകയും ചെയ്യുന്ന 'എന്സൈക്ലൊപ്പീഡിയ ബ്രിട്ടാണിക്ക'യിലെയും വിക്കിപീഡിയയിലെയും ശാസ്ത്രലേഖനങ്ങളിലെ പിശകുകള് വിശകലനം ചെയ്തായിരുന്നു പഠനം. 2005 ഡിസംബറില് പ്രസിദ്ധീകരിച്ച ആ പഠനഫലം പലരെയും അത്ഭുതപ്പെടുത്തി. പിശകുകളുടെ കാര്യത്തില് 'ബ്രിട്ടാണിക്ക'യും വിക്കിപീഡിയയും എതാണ്ട് 'കട്ടക്കട്ട' നില്ക്കുമെന്നായിരുന്നു അത്! എന്നുവെച്ചാല്, 'ബ്രിട്ടാണിക്ക'യുടെ അതേ ശരികള് തന്നെയാണ് വിക്കിപീഡിയയിലും എന്ന്.
ഫ്രീ എന്നാല് ഫ്രീഡം
ജീവിതത്തിന്റെ നാനാതുറകളില്പെട്ട ഒരുലക്ഷത്തിലേറെപ്പേര് വിക്കിപീഡിയയ്ക്കുവേണ്ടി സന്നദ്ധസേവനം ചെയ്യാന് തയ്യാറാകുന്നതിന് പിന്നിലെ ചേതോവികാരമെന്താണ്? ഇക്കാര്യത്തെ പലവിധത്തില് സമീപിക്കാനാകും. ഒരു വിജ്ഞാനകോശത്തില് എഴുതാന് കഴിയുക എന്നത് ചെറിയ സംഗതിയല്ല. അതൊരുതരം ത്രില്ലാണ്, ബൗദ്ധികമായ ഏര്പ്പാട്. ബൗദ്ധികമായ ഏര്പ്പാടെന്നാല് ജീവിതത്തിന് കൂടുതല് അര്ഥമുണ്ടാക്കുന്ന പ്രവര്ത്തനം.
'ഒരു കാര്യത്തെക്കുറിച്ച് എഴുതുകയും അത് ഉടന്തന്നെ മറ്റുള്ളവര്ക്ക് മുന്നില് വായിക്കാന് ലഭ്യമാകുകയും ചെയ്യുകയെന്നു വെച്ചാല്, അത് തനിക്ക് ചിലതൊക്കെ അറിയാമെന്ന് ലോകത്തിന് മുന്നില് തെളിയിക്കാനുള്ള അവസരമാണ്. അത്തരം പ്രവര്ത്തനം നല്കുന്നത് കറയറ്റ ആഹ്ലാദമാണ്'' - ഒരു അഭിമുഖത്തില് ലാറി സേഞ്ചര് പറയുകയുണ്ടായി. ബൗദ്ധികമായ സംതൃപ്തിയും ആഹ്ലാദവുമാണ് പതിനായിരങ്ങളെ വിക്കിപീഡിയയോട് അടുപ്പിച്ച് നിര്ത്തുന്നത്.
സാധാരണഗതിയില് ഒരു വെബ്ബ്സൈറ്റില് എഴുതാനും, അതിലെ ഉള്ളടക്കം എഡിറ്റു ചെയ്യാനും സങ്കീര്ണമായ ചില സാങ്കേതിക കടമ്പകളുണ്ട്. അതിനാല്, സാധാരണക്കാര്ക്ക് അത് അത്ര എളുപ്പമാകാറില്ല. വിക്കിപീഡിയയുടെ കാര്യം തികച്ചും വ്യത്യസ്തമാണ്.
'വിക്കിപീഡിയയ്ക്ക് ആവശ്യമായ സാങ്കേതികവിദ്യ താരതമ്യേന ലളിതമാണ്. ഒരു ഡേറ്റാബേസ്, ഒരു വെബ്ബ് സെര്വര്, ഒരു വെബ്ബ് ബ്രൗസര് - ഒപ്പം വിക്കി എഡിറ്റിങ് ആശയവും'-ആന്ഡ്രു ലിഹ് രചിച്ച 'ദി വിക്കിപീഡിയ റവല്യൂഷന്' എന്ന ഗ്രന്ഥത്തിന്റെ മുഖവുരയില് ജിമ്മി വെയ്ല്സ് പറയുന്നു.
1995 ല് വാര്ഡ് കണ്ണിംഹാം ആണ് വിക്കി ആശയം അവതരിപ്പിച്ചത്. എന്നുവെച്ചാല്, ആര്ക്കും എഡിറ്റുചെയ്യാവുന്ന ഒരു സൈറ്റിന് ആവശ്യമായ സങ്കേതം 1995 ല് തന്നെ നിലവിലുണ്ടായിരുന്നു എന്നര്ഥം. പക്ഷേ, 2001 ല് മാത്രമാണ് വിക്കിപീഡിയ രംഗത്തെത്തിയത്. എന്തുകൊണ്ട്? 'ഇതിന്റെ ഉത്തരം എന്താണെന്ന് ചോദിച്ചാല്', ജിമ്മി വെയ്ല്സ് പറയുന്നു, 'വിക്കിപീഡിയ എന്നത് ഒരു സാങ്കേതിക മുന്നേറ്റമേ ആയിരുന്നില്ല, അതൊരു സാമൂഹിക മുന്നേറ്റം (ഇന്നവേഷന്) ആയിരുന്നു'.
പതിനായിരങ്ങളെ വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക് ആകര്ഷിക്കുന്ന മറ്റൊരു സംഗതി അത് തികച്ചും ഫ്രീ ആണ് എന്നതാണ്. ഫ്രീ എന്നത് സൗജന്യം എന്ന കേവല അര്ഥത്തില് സമീപിക്കരുതെന്ന് ജിമ്മി വെയ്ല്സ് പറയുന്നു. 'ഫ്രീ എന്നു പറയുമ്പോള് ഫ്രീഡം (സ്വാതന്ത്ര്യം) എന്നുവേണം വായിക്കാന്, അല്ലാതെ സൗജന്യം എന്നല്ല'
'നാലുതരത്തിലുള്ള സ്വാതന്ത്ര്യം വിക്കിപീഡിയ അതിന്റെ ഉപയോക്താക്കള്ക്ക് അനുവദിച്ചു നല്കുന്നു. വിക്കിപീഡിയയിലുള്ളത് പകര്ത്താനുള്ള സ്വാതന്ത്ര്യം, ഉള്ളടക്കം പരിഷ്ക്കരിക്കാനുള്ള സ്വാതന്ത്ര്യം, വിക്കിപീഡിയയിലെ ഉള്ളടക്കം മറ്റുള്ളവരുമായി പങ്കിടാനുള്ള സ്വാതന്ത്ര്യം, പരിഷ്ക്കരിച്ച ഉള്ളക്കം പങ്കിടാനുള്ള സ്വാതന്ത്ര്യം...ഇതെല്ലാം നിങ്ങള്ക്ക് വാണിജ്യപരമായോ അല്ലാതെയോ ചെയ്യാം'-ജിമ്മി വെയ്ല്സ് പറയുന്നു.
ഇന്റര്നെറ്റില് ഏറ്റവും കൂടുതല് പേര് ആശ്രയിക്കുന്ന വിവരശേഖരങ്ങളിലൊന്നായി വിക്കിപീഡിയ മാറിയത് യാദൃശ്ചികമല്ല എന്നര്ഥം.
മലയാളത്തിലേക്ക്
'മലയാള അക്ഷരമാല' എന്ന ലേഖനത്തോടെ മലയാളം വിക്കിപീഡിയ തുടങ്ങി. രണ്ടാമത്തെ ലേഖനമായി 'ശ്രീനാരായണഗുരു' ചേര്ക്കപ്പെട്ടു.
2001 ല് ഇംഗ്ലീഷ് വിക്കിപീഡിയ തുടങ്ങിയതിനൊപ്പം മലയാളമടക്കം പ്രധാനപ്പെട്ട ലോകഭാഷകളിലെല്ലാം വിക്കിപീഡിയ പതിപ്പുകള് തുടങ്ങാനുള്ള സാങ്കേതിക സംവിധാനം വിക്കിമീഡിയ ഫൗണ്ടേഷന് ഒരുക്കിയിരുന്നു.
എന്നാല്, മലയാളം വിക്കിപീഡിയയുടെ എന്തെങ്കിലും പ്രവര്ത്തനം ആരംഭിക്കുന്നത് 2002 ഡിസംബര് 21 നാണ്. അമേരിക്കന് സര്വകലാശാലയില് ഗവേഷണ വിദ്യാര്ഥിയായിരുന്ന തിരുവനന്തപുരം സ്വദേശി വിനോദ് പ്രഭാകരന് ആദ്യ തിരുത്തല് നടത്തിയതോടെ (വിക്കിപീഡിയയിലെ ഏറ് കൂട്ടിച്ചേര്ക്കലും 'തിരുത്തല്' എന്നാണ് പറയുന്നത്) മലയാളം വിക്കിപീഡിയയുടെ പ്രവര്ത്തനങ്ങള്ക്ക് തുടക്കമായി.
ആരംഭിക്കുന്ന സമയത്ത് മലയാളം വിക്കിപീഡിയയ്ക്ക് മുന്നില് തടസ്സങ്ങള് മാത്രമേ ഉണ്ടായിരുന്നുള്ളൂ. ബഹുഭൂരിപക്ഷം മലയാളികളും ഡിജിറ്റല് നിരക്ഷരതയിലാണ്ടു കിടന്ന കാലം. ഡിജിറ്റല് മലയാളത്തിനാവശ്യമായ എഴുത്തുപകരണങ്ങള് പോലും കാര്യമായി രംഗത്തെത്തിയിട്ടില്ല. കേരളത്തിലാണെങ്കില്, ഡയല്-അപ് ഇന്റര്നെറ്റ് കണക്ഷനുകള് പോലും വിരളം. കമ്പ്യൂട്ടറുകള്ക്കും അനുബന്ധ ഉപകരണങ്ങള്ക്കും താങ്ങാനാവാത്ത വില.
ഇത്തരം കടുത്ത യാഥാര്ഥ്യങ്ങള്ക്ക് നടുവിലാണ്, ബാലാരിഷ്ടകള് വേട്ടയാടാന് പോകുന്ന മലയാളം വിക്കിപീഡിയയുടെ ജനനം.
രണ്ടുവര്ഷത്തോളം വിനോദ് പ്രഭാകരന് തന്നെ മലയാളം വിക്കിപീഡിയ കൊണ്ടുനടന്നു. അപ്പോഴേക്കും ഇംഗ്ലീഷ് വിക്കിപീഡിയ ലോകമാകെ ശ്രദ്ധനേടാന് തുടങ്ങിയിരുന്നു. അത് മലയാളം വിക്കിപീഡിയയ്ക്ക് ഗുണംചെയ്തു. ചില വിദേശ മലയാളികള് മലയാളം വിക്കിപീഡിയ സംരംഭത്തില് സഹകരിക്കാനെത്തി. ഇപ്പോഴും മലയാളം വിക്കിക്ക് വേണ്ടി പ്രവര്ത്തിക്കുന്നതില് നല്ലൊരു പങ്ക് കേരളത്തിന് പുറത്തുള്ള മലയാളികളാണ്.
മലയാളം വിക്കിപീഡിയയില് നൂറു ലേഖനങ്ങള് തികയാന് രണ്ടുവര്ഷമെടുത്തു എന്നു പറയുമ്പോള്, എത്ര മെല്ലായാണ് ആ സംരംഭം മുന്നോട്ടുനീങ്ങിയതെന്ന് വ്യക്തമാകും.
2004 മധ്യത്തോടെയാണ് മലയാളം കമ്പ്യൂട്ടിങ് രംഗത്ത് കാര്യമായ ചില മുന്നേറ്റങ്ങളുണ്ടാകുന്നത്. മലയാളഭാഷയില് യുണീകോഡ് എഴുത്തുസാമിഗ്രികളും കമ്പ്യൂട്ടര് ലിപിവ്യവസ്ഥകളും സജീവമായി. ഇത് ബ്ലോഗിങ് എന്ന നവമാധ്യമ സാധ്യതയിലേക്ക് കുറെ മലയാളികളെ ആകര്ഷിച്ചു. ബ്ലോഗിങ് വഴി ഓണ്ലൈനില് മലയാളം എഴുതാന് പഠിച്ച കുറെപ്പേര് മലയാളം വിക്കിപീഡിയയ്ക്കും തുണയായെത്തി.
കൂട്ടായ സംരംഭം എന്നനിലയ്ക്ക് വ്യക്തികള്ക്ക് അത്ര പ്രാധാന്യമില്ലെങ്കിലും, മലയാളം വിക്കിപീഡിയയുടെ ചരിത്രം പറയുമ്പോള് മന്ജിത് കൈനിക്കരയെ ഒഴിവാക്കാന് സാധിക്കില്ല. കമ്പ്യൂട്ടറിന് മലയാളവും വഴങ്ങുമെന്ന് പലരും അത്ഭുതത്തോടെ മനസിലാക്കി തുടങ്ങിയ കാലത്താണ്, കേരളത്തില് പത്രപ്രവര്ത്തകനായിരുന്ന മന്ജിത് അമേരിക്കയിലെത്തുന്നത്. അദ്ദേഹം സജീവമായി ഇടപെട്ടു തുടങ്ങുന്നതോടെയാണ് മലയാളം വിക്കിപീഡിയയുടെ ചരിത്രത്തിലെ പുതിയ ഘട്ടം ആരംഭിക്കുന്നത്.
മലയാളം വിക്കിപീഡിയയുടെ മുഖ്യതാള് അണിയിച്ചൊരുക്കുന്നതിനും കൂടുതല് പ്രവര്ത്തകരെ ആ സംരംഭത്തിലേക്ക് ആകര്ഷിക്കുന്നതിനും മന്ജിത് നടത്തിയ ശ്രമം ഒരു പരിധിവരെ വിജയിച്ചു. 2005 സപ്തംബറില് മന്ജിത് മലയാളം വിക്കിപീഡിയയുടെ ആദ്യ സിസോപ്പ് (കാര്യനിര്വാഹകന്) ആയി ചുമതലയേറ്റു. സാങ്കേതിക സംഗതികളില് സ്വയംപര്യാപ്തതയുടെ കാലത്തേക്ക് മലയാളം വിക്കി പ്രവേശിക്കുന്നത് ആ സമയത്താണ്.
2010 നവംബര് പത്തിന് മലയാളം വിക്കിയിലെ ലേഖനങ്ങളുടെ എണ്ണം 15000 തികഞ്ഞു, ഇപ്പോള് കാല്ലക്ഷവും. മലയാളം വിക്കിപീഡിയ മറ്റൊരു നാഴികക്കല്ല് കൂടി ഇപ്പോള് പിന്നിടുകയാണ്. 2012 ജൂലായ് 26 ന് മലയാളം വിക്കിയിലെ തിരുത്തലുകളുടെ എണ്ണം 15 ലക്ഷം കവിഞ്ഞു!
പുതിയ കാലം
2012 ജൂലായിലെ കണക്ക് പ്രകാരം, 27 ലക്ഷം ഹിറ്റുകള് മലയാളം വിക്കിപീഡിയയ്ക്ക് പ്രതിമാസം ലഭിക്കുന്നു. വിക്കിപീഡിയര് വിക്കി തിരുത്താന് സന്ദര്ശിക്കുന്നത് അടക്കമുള്ള ഹിറ്റാണിത്.
കഴിഞ്ഞ പത്തുവര്ഷത്തിനിടെ മലയാളം വിക്കിപീഡിയയില് അംഗത്വമെടുത്തവരുടെ എണ്ണം ഏതാണ്ട് 37000 ആണ്. എന്നാല്, അതില് മഹാഭൂരിപക്ഷവും അക്കൗണ്ട് തുറക്കുക എന്നല്ലാതെ മറ്റ് കാര്യമായ ഒരു സംഭാവനയും വിക്കപീഡിയയ്ക്ക് നല്കിയിട്ടില്ല.
2006 ലാണ് ഏറ്റവുമധികം അംഗങ്ങളെ മലയാളം വിക്കിപീഡിയയ്ക്ക് ലഭിച്ചത്. ഇന്ന് സജീവമായി പ്രവര്ത്തിക്കുന്ന പലരും അന്ന് വിക്കിയിലെത്തിയവരാണ്. 2012 ജൂലായിലെ കണക്ക് പ്രകാരം ഏതാണ്ട് 110 പേര് മാത്രമാണ് മലയാളം വിക്കിപീഡിയയില് സജീവമായി തിരുത്തല് നടത്തുന്നത്, 17 കാര്യനിര്വാഹകരുമുണ്ട്.
'ഇന്ത്യന് ഭാഷകളിലെ മറ്റ് വിക്കിപീഡിയകളുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തിയാല്, സജീവമായി ഇടപെടുന്ന ഏറ്റവും കൂടുതല് യൂസര്മാര് മലയാളത്തിലാണുള്ളത്. പക്ഷേ, മൂന്നരകോടി ജനങ്ങള് സംസാരിക്കുന്ന ഒരു ഭാഷയുടെ കാര്യത്തില് 110 പേര് എന്നത് ഒന്നുമല്ല. അത് ആയിരവും പതിനായിരവുമൊക്കെ ആയിത്തീരുന്ന ദിനങ്ങള് വരണം'-മലയാളം വിക്കിപീഡിയയുടെ സജീവപ്രവര്ത്തകനായ, വിക്കിമീഡിയ ഫൗണ്ടേഷനിലെ ഷിജു അലക്സ് അഭിപ്രായപ്പെടുന്നു.
'മലയാളിക്ക് മലയാളം ടൈപ്പിങ് അറിയില്ല എന്നതാണ് മലയാളം വിക്കിസമൂഹം വളരാനുള്ള ഏറ്റവും വലിയ തടസ്സങ്ങളിലൊന്ന്. മലയാളം വിക്കിപീഡിയ പരിചയപ്പെടുത്തുമ്പോള് ടൈപ്പിങ് അടക്കം പഠിപ്പിച്ച് തുടങ്ങണം എന്നത് വലിയോരു പ്രതിസന്ധിയായി നില്ക്കുകയാണ്'-ഷിജു അലക്സ് ചൂണ്ടിക്കാട്ടുന്നു. ഇത് വിക്കീപീഡിയര് കാണുന്ന പ്രശ്നം.
എന്നാല്, മലയാളം വിക്കിയിലെ പല ലേഖനങ്ങളും എണ്ണംതികയ്ക്കാന് വേണ്ടിയുണ്ടാക്കിയിട്ടുള്ള ശുഷ്ക്കലേഖനങ്ങളാണെന്ന് ചിലര് വിമര്ശിക്കുന്നു. പല ലേഖനങ്ങളും ഒന്നോ രണ്ടോ വാക്യങ്ങളില് തുടങ്ങിയിടത്ത് നില്ക്കുന്നതല്ലാതെ മുന്നോട്ട് നീങ്ങുന്നില്ലെന്ന കാര്യം വിമര്ശകര് ചൂണ്ടിക്കാട്ടുന്നു.
ചെറിയ തോതില് തുടങ്ങി ഏറ്റവും മികച്ചതും സമഗ്രവുമായി മാറിയ എത്രയോ ലേഖനങ്ങള് ഇന്ന് മലയാളം വിക്കിപീഡിയയ്ക്ക് അഭിമാനമേകുന്നു എന്നകാര്യമാണ് ഇതിന് മറുപടിയായി എടുത്തുകാട്ടപ്പെടുന്നത്.
കൂടുതല് മലയാളികള്ക്ക് കമ്പ്യൂട്ടര് മലയാളം വഴങ്ങുന്നതോടെ, ഇത്തരമൊരു സംരംഭത്തിന്റെ പ്രാധാന്യം കൂടുതല് പേരിലേക്ക് എത്തുന്നതിലൂടെ-അങ്ങനെയേ ഇത്തരം വിമര്ശനങ്ങള്ക്ക് പരിഹാരമുണ്ടാകൂ.
മലയാളം വിക്കിസംരംഭങ്ങള് വിക്കിപീഡിയ കൊണ്ട് അവസാനിക്കുന്നില്ല. കുറഞ്ഞത് മലയാളം
'വിക്കിഗ്രന്ഥശാല'യെക്കുറിച്ചെങ്കിലും സൂചിപ്പിക്കേണ്ടതുണ്ട്. മലയാളഭാഷയുടെ വളര്ച്ചയ്ക്ക് കരുത്തേകുകയും നാഴികക്കല്ലുകളായി പരിണമിക്കുകയും ചെയ്ത ഒട്ടേറെ പഴയ കൃതികള് ഇപ്പോള് തന്നെ വിക്കിഗ്രന്ഥശാലയില് ഇടംപിടിച്ചു കഴിഞ്ഞു.
എഴുത്തച്ഛന്റെ അത്യാത്മരാമായണവും, കുഞ്ചന് നമ്പ്യാരുടെ കൃതികളും, കൊട്ടാരത്തില് ശങ്കുണ്ണിയുടെ ഐതീഹ്യമാലയും, സ്വദേശാഭിമാനിയുടെ വൃത്താന്തപത്രപ്രവര്ത്തനവും, സി.വി.രാമന്പിള്ളയുടെ ധര്മരാജയും, സത്യവേദപുസ്തകവും, കേരളോല്പ്പത്തിയും, ചെറുശ്ശേരിയുടെ കൃഷ്ണഗാഥയും, ആശാന് കൃതികളും ഉള്പ്പടെ, വിലപ്പെട്ട ഡസണ് കണക്കിന് മലയാളം ഗ്രന്ഥങ്ങള് ഇപ്പോള് ലോകത്തെവിടെയുമുള്ള മലയാളികള്ക്ക് വിക്കിഗ്രന്ഥശാല വഴി വായിക്കാം.
ഈ പുസ്തകങ്ങള് മലയാളത്തില് ടൈപ്പ് ചെയ്ത് ഡിജിറ്റല് രൂപത്തിലാക്കാന് ഒട്ടേറെ മലയാളികള് പങ്കുചേരുന്നു. അതില് ഏറ്റവും ശ്രദ്ധേയമായ ചില പ്രവര്ത്തനങ്ങള് നടക്കുന്നത് കേരളത്തിലെ സ്കൂളുകള് കേന്ദ്രീകരിച്ചാണെന്നതും, 'ഐടി അറ്റ് സ്കൂള്' പദ്ധതി വഴി വിദ്യാര്ഥികളും അധ്യാപകരും കമ്പ്യൂട്ടര് മലയാളത്തിന്റെ ലോകത്തേക്ക് എത്തുന്നതിന്റെ തെളിവാണിതെന്നതും പ്രതീക്ഷയേക്കുന്നു.
അവലംബം -
1.
The Wikipedia Revolution. 2009. Andrew Lih. Aurum Press Ltd., London
2.
Wikipedia. www.wikipedi.org
3.
ഡിജിറ്റല് ജനാധിപത്യത്തിന്റെ പത്തുവര്ഷങ്ങള്. ജോസഫ് ആന്റണി. മാതൃഭൂമി ഓണ്ലൈന്, Jan 13, 2011
4.
മലയാളം വിക്കി ഡോട്ട് കോം. മാതൃഭൂമി വാരാന്തപ്പതിപ്പ്, Sept.2, 2007
കടപ്പാട് -
ഷിജു അലക്സ്, വിക്കിമീഡിയ ഫൗണ്ടേഷന്